Στο τένις ο όρος Closing Syndrome είναι άλλη μια… αμερικανιά που ήρθε πολύ εύστοχα να περιγράψει μια κατάσταση ενός αουτσάιντερ που δεν πιστεύει στον εαυτό του. Είναι το σύνδρομο αδυναμίας που παρουσιάζει ένας παίκτης για να κλείσει το παιχνίδι, ενώ βρίσκεται κοντά στη νίκη. Είναι επί της ουσίας αυτός που δεν μπορεί να πιστέψει το πόσο ψηλά έφτασε για να κατακτήσει την κορυφή.
Έχουν γραφτεί και ειπωθεί αμέτρητες αιτιολογίες για το λόγο που η «Αγία Τριάδα» του τένις «Φέντερερ, Ναδάλ και Τζόκοβιτς» έδειχνε και ήταν ασυναγώνιστη τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Πολλοί νομίζουν ότι η υψηλή κλάση έχει να κάνει με συγκεκριμένους λόγους, όπως το δυνατό σερβίς, το εξαιρετικό backhand, η καλή πρώτη επιστροφή, η σωστή προετοιμασία, η κατάλληλη προπόνηση. Οχι ότι δεν παίζουν ρόλο όλα αυτά, ωστόσο πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει ο παράγοντας ΨΥ-ΧΟ-ΛΟ-ΓΙΑ!
Μικρές διαφορές
Πρέπει εκτός από το σώμα και την τεχνική, να υπάρχει ψυχή και μυαλό. Η διαχείριση των συναισθημάτων και τα ατσάλινα νεύρα που χρειάζεται να έχει ένας τενίστας ή μία τενίστρια για να πατήσει την κορυφή. Οποιον και να ρωτήσετε, το ίδιο θα σας απαντήσουν. Νομίζετε ότι από τεχνικής άποψης έχει τόσο μεγάλη απόσταση το νούμερο 1 (Ντανίιλ Μεντβέντεφ) και το νούμερο 2 (Νόβακ Τζόκοβιτς) της παγκόσμιας κατάστασης από το νούμερο 28 (Γκαέλ Μονφίς) και το νούμερο 30 (Φρανσίς Τιαφό);
Οι διαφορές στα πλεονεκτήματα του καθενός είναι ελάχιστες. Στην πραγματικότητα η ψυχολογία είναι που δημιουργεί την απόσταση στο ranking. Όποιος μπορεί φτάνει μέχρι τέλος, όποιος δεν μπορεί βολοδέρνει σαν τον Νικ Κύργιος από το νούμερο 13 (Οκτώβριος του 2016) μέχρι το νούμερο 137 που βρίσκεται σήμερα.
Ο όρος «Closing Syndrome»
Από το συγκεκριμένο σύνδρομο θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ότι πάσχουν κατά καιρούς ο Στέφανος Τσιτσιπάς και η Μαρία Σάκκαρη. Ο Ελληνας πρωταθλητής έφτασε μια ανάσα από την κατάκτηση του Ρολάν Γκαρός τον Ιούνιο του 2021 με αντίπαλο τον Νόβακ Τζόκοβιτς. Πήρε το πρώτο σετ με 7-6 και το δεύτερο με 6-2. Και αμέσως μετά κατέρρευσε… Αν είχε ηττηθεί με 3-0, αντί για 3-2 θα το αντιμετώπιζε διαφορετικά. Με την ανατροπή που έγινε, τού κόστισε περισσότερο.
Χάνει πάντα στα ημιτελικά
Με ανάλογο τρόπο η Σάκκαρη έχει το… σύνδρομο στα ημιτελικά. Δεν μπορεί να πάρει πρόκριση σε τελικό, ακόμη και αν είναι σε δαιμονιώδη φόρμα. Μετράει 6 αποτυχημένες προσπάθειες σε ισάριθμες συμμετοχές στην τετράδα σε μεγάλα τουρνουά όπως είναι το Roland Garos, το US Open, το WTA Finals και το Miami Open. Αν βάλουμε όλους τους ημιτελικούς που έχει μετάσχει, μετράει 4 νίκες σε 14 αγώνες (μέχρι τις 14 Μαρτίου 2022).
«Νονός» το ESPN
Υπάρχουν βέβαια πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις για να περιγράψουμε σωστά το closing syndrome και αφορούν ένα και μόνο παιχνίδι. Πριν από κάποια χρόνια η Βικτόρια Αζαρένκα είχε φτάσει κοντά στην κατάκτηση του τρίτου σετ αλλά δεν μπορούσε να το τελειώσει. Την έπιασε πανικός με συνέπεια να ζητήσει ιατρικό τάιμ άουτ. Οταν μάλιστα ρωτήθηκε για τον λόγο που το έκανε, πάνω στην ταραχή της είπε με απόλυτη αφέλεια: «Δεν μπορώ να κλείσω το ματς».
Παρά την προσπάθειά της να ανασκευάσει ώστε να πείσει ότι είχε κάποιο πρόβλημα τραυματισμού, οι δημοσιογράφοι την πήραν στο ψιλό και έτσι από τότε κουβαλάει η ίδια τη ρετσινιά του «closing syndrome» όσο κανένας άλλος. Το ESPN ήταν που γέννησε τον όρο και έκτοτε τον κουβαλούν όσοι περιγράφουν αγώνες τένις, είτε στον προφορικό είτε στο γραπτό λόγο. Πρόκειται για το γενικό μπλακ άουτ που παθαίνει ένας παίκτης, καθώς χάνει την αυτοσυγκέντρωσή του και δυσκολεύεται ακόμη και στα πιο απλά χτυπήματα, γενικότερα δεν έχει επαφή με το περιβάλλον.
Ανατροπές λόγω closing syndrome
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου έχουν καταγραφεί ιστορικές ανατροπές σε μεγάλες διοργανώσεις σε παιχνίδια που κρινόταν η κατάκτηση του τροπαίου ή η πρόκριση σε τελικό. Ακολουθούν παρακάτω οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που εξηγούν με τον καλύτερο τρόπο τι ακριβώς σημαίνει closing syndrome:
Τελικός Γουίμπλεντον 1993, Νοβότνα – Γκραφ
Η Τσέχα Γιάνα Νοβότνα ήταν μπροστά με 4-1 στο τρίτο σετ (6-7, 6-1 τα δύο προηγούμενα) κόντρα στη μεγάλη Στέφι Γκραφ. Στο έκτο game σέρβιρε η ίδια και βρέθηκε να προηγείται 40-30, που σημαίνει ότι ήθελε έναν πόντο για να κάνει το 5-1 και να βρεθεί ένα game μακριά από την κατάκτηση του Γουίμπλεντον. Τι ακριβώς συνέβη; Διπλό double fault και 17 εφιαλτικά λεπτά με την Γκραφ να κάνει την ανατροπή και να κερδίζει το τρίτο σετ με 6-4!
Ημιτελικός Αυστραλιανού Οπεν 2003, Κλάιστερς – Σ. Γουίλιαμς
H Βελγίδα Κιμ Κλάιστερς το έκανε ακόμη χειρότερο. Κέρδιζε 5-1 τη Σερένα Γουίλιαμς, σέρβιρε η ίδια και έφτασε δύο φορές σε match point. Κι όμως, η ψυχρολουσία ήταν μεγάλη. Αφενός έχασε το game, αφετέρου κατάφερε να χάσει και το σετ με 7-5. Στη συνέχεια η Σερένα κατέκτησε το πρώτο Αυστραλιανό Οπεν στην καριέρα της, επικρατώντας 2-1 στον τελικό της αδερφής της, Βίνους Γουίλιαμς.
Τουρνουά New Haven 2003, Ζβονάρεβα – Σμασνόβα
Αγκαλιά με τη νίκη ήταν η Ρωσίδα Βέρα Ζβονάρεβα στην αναμέτρηση με την Λευκορωσίδα Αννα Σαμασνόβα. Είχε πάρει 6-0 το πρώτο σετ και ήταν μπροστά με 5-1 στο δεύτερο. Επιπλέον, είχε κάνει το 30-0 στο έβδομο game και ήθελε δύο πόντους για μια άνετη νίκη, η οποία δεν ήρθε ποτέ. Η Σμασνόβα έκανε εντυπωσιακή ανατροπή και με 7-6, 6-2 πήρε τα δύο σετ που χρειαζόταν. Η Ζβονάρεβα βλέποντας ότι όλα πάνε στραβά, κάποια στιγμή στο τρίτο σετ έσπασε τη ρακέτα της πάνω σε ένα τοίχο με διαφημίσεις.
Ημιτελικός Αμερικανικού Οπεν 2011, Φέντερερ – Τζόκοβιτς
Ο τεράστιος Ρότζερ Φέντερερ δεν πρέπει να το έχει ξεχάσει. Προηγούνταν με 40-15 και είχε το σερβίς απέναντι στον Νόβακ Τζόκοβιτς, για να τελειώσει το game και μαζί το παιχνίδι στο πέμπτο σετ. Μια απίστευτη επιστροφή από τον Σέρβο τον άφησε άφωνο και από εκεί και πέρα όχι μόνο δεν εκμεταλλεύτηκε το δεύτερο match point που είχε, αλλά έχασε με 7-5. Ήταν πιθανότατα η πιο απρόσμενη ήττα για τον Ελβετό και μία από τις μεγαλύτερες ανατροπές στο βιογραφικό του «Νόλε».
Αμέτρητα παραδείγματα
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε δεκάδες περιπτώσεις με ανάλογη εξέλιξη στο τένις. Γι’ αυτό και οι ψυχολόγοι δεν θα πάψουν ποτέ να έχουν δουλειά, ιδιαίτερα όταν πρέπει να υποστηρίξουν αθλητές σε ατομικά σπορ. Το closing syndrome, όπως πολύ εύστοχα το βάφτισαν στο ESPN, υπήρχε, υπάρχει και θα συνεχίσει να υφίσταται, οπότε όσοι παίζετε στοίχημα, έχετε στο νου σας ότι μπορείτε να το εκμεταλλευτείτε σε κάποια στιγμή, αρκεί να είστε διορατικοί.
Μην ξεχνάς τον οδηγό με τα 10 Tips για να κερδίζεις παίζοντας στοίχημα στο τένις.
